Radni jednogłośnie przyjęli projekt nowego herbu Gminy Polkowice. „To historyczne wydarzenie w dziejach naszej społeczności”, komentuje burmistrz Polkowic Łukasz Puźniecki, wnioskodawca uchwały o herbie. Nowy symbol miasta i gminy jest uporządkowanym heraldycznie znakiem, zaaprobowanym przez Komisję Heraldyczną przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Wkrótce po przemianach ustrojowych w Polsce i nadaniu samorządom większych prerogatyw w wielu dziedzinach życia, wiele miast i gmin przyjęło nowe herby i barwy. Wśród takich samorządów była także gmina Polkowice, która uchwałą Rady Miejskiej z 1990 roku przyjęła nowy herb Polkowic, a w roku 1997 barwy.
Jednak przyjęte wówczas symbole, a w szczególności herb miejski, odnosiły się nie do tradycji historycznej i zasad heraldyki, ale wynikały z nawiązania do herbu Polkowic wydanego na karcie okolicznościowej z II poł. XIX w. Wizerunek użyty na karcie był luźną interpretacją historycznego herbu Polkowic, ze zmienionymi kolorami, zmienionym kształtem tarczy herbowej, oraz wyposażonym w dodatkowe ozdobniki.
Podkreślić należy wyraźnie, że zastosowany na wspomnianej XIX-wiecznej karcie okolicznościowej herb nie miał być nigdy w założeniu jego twórców (wydawców karty) oficjalnym herbem Polkowic, a jedynie jego wariacją powstałą na użytek wydania kart. Stąd herb ten nie spełniał wymogów zasad heraldycznych. Podobnie ma się rzecz z barwami użytymi na fladze Polkowic. Zgodnie z zasadami heraldyki powinny one bowiem odzwierciedlać barwy użytych w herbie.
W ostatnich latach można zaobserwować gwałtowny wzrost zainteresowania samorządów w Polsce zastępowaniem dotychczasowych herbów i flag ustanowionych z naruszeniem zasad heraldyki na takie, które są wynikiem ekspertyz heraldycznych. Na przestrzeni lat 2020-2022 nowe herby przyjęły m.in. sąsiadujące z naszą gminy Radwanice (2021) i Grębocice (2022), a także Stare Czarnowo, Przeworsk, Skawina, Częstochowa (2020), Zduńska Wola, Krotoszyce, Nowy Sącz, Koźminek, Nowy Dwór (2021) oraz Suwałki, Stary Sącz czy Parczew (2022). Średniorocznie nowe herby, ustanowione zgodnie z zasadami heraldyki przyjmuje w Polsce kilkadziesiąt samorządów (w 2017 było ich 49).
Za każdym razem wniosek o nadanie nowego herbu, poparty ekspertyzą heraldyczną, przekazywany jest do zaopiniowania przez Komisję Heraldyczną, działającą przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ekspertyzę dla Polkowic wykonał prof. Wojciech Strzyżewski, historyk i heraldyk, pracownik naukowy Uniwersytetu Zielonogórskiego. Zawiera ona wnikliwą analizę historyczną herbu Polkowic, zakończoną wnioskami w postaci propozycji nowego herbu, flagi oraz pieczęci. Propozycje te zostały zaakceptowane przez Komisję Heraldyczną uchwałą z kwietnia tego roku.
Proponowany herb, flaga oraz pieczęcie Polkowic w pełni odpowiadają wymaganiom heraldyki, nauki pomocniczej historii, która od setek lat czuwa nad kształtowaniem i ochroną symboliki państwowej, kościelnej, stowarzyszeniowej i innych. Posiadając opracowany w ten sposób herb mamy pewność, że jego wizerunek pozostanie niezmienny, jak niezmienne są zasady rządzące heraldyką na całym świecie. Przekazujemy więc przyszłym pokoleniom zarówno symbol świetnej przeszłości naszego miasta, jak i dowód naszej za niego odpowiedzialności.
– Uchwalenie nowego herbu to wyjątkowe wydarzenie w historii naszej społeczności – uważa burmistrz Polkowic Łukasz Puźniecki, wnioskodawca projektu uchwały w tej sprawie. – Nasz nowy herb poprzez zawartą w nim symbolikę, zawiera w sobie naszą historyczną spuściznę. To taka wiadomość o wielowiekowej tradycji naszego miasta i wszystkim, co było w niej najlepsze. To także wiadomość dla potomnych, że poważne traktowanie naszego głównego symbolu leżało nam na sercu, że bardzo nam zależało na uporządkowaniu herbu pod względem heraldycznym i prawnym. Herb jednoczy naszą małą ojczyznę, wokół herbu budujemy naszą polkowicką tożsamość. Obecność herbu przy najważniejszych momentach historii naszego miasta pokazuje jego wagę i znaczenie dla lokalnej społeczności – podsumowuje włodarz Polkowic.
Przyjęcie uchwały i wprowadzane nią zapisy nie nakładają na osoby czy też podmioty wykorzystujące dotychczasowy herb obowiązku natychmiastowej wymiany na nowo wprowadzony wzór. Nie ma więc mowy o jakichkolwiek dodatkowych kosztach. Uchwała dopuszcza bowiem używanie przedmiotów, obiektów i innych elementów wykorzystujących dotychczasowy herb do czasu ich naturalnego zużycia, zniszczenia lub utraty funkcjonalności. Nowy wzór herbu powinien być za to wprowadzany do nowo projektowanych i wykonywanych przedmiotów, zastosowań czy działań. Oznacza to, że przez jakiś czas w przestrzeni miejskiej funkcjonować będą dwa herby – stary i nowy, do czasu, aż nowy w sposób naturalny wyprze z obiegu poprzedni znak.
